ما دوران صفر تا شش سالگی را بیشتر به چشم دورانِ مراقبت می نگریم تا تربیت. علی رغم افزایش سطح تحصیلات، اما نگاه پدران و مادران کم تر متوجه ظرافت های ویژه این دوره است. تلنگر به سطح آگاهی عمومی و نگرش خانواده ها نسبت به دوره کودکی موضوع نخستین میز گفت و گوی اندیشکده آموزش و پرورش عصر ایران بود. دکتر حسن عشایری، عصب شناس و استاد دانشگاه و دکتر شیوا دولت آبادی، روان شناس و فعال حقوق کودک، دو میهمان اندیشکده آموزش و پرورش عصر ایران در این گفت و گو بودند.
جزئیاتبر اساس اعلام سازمان بهداشت جهانی بیش از سیصد میلیون نفر از مردم جهان در سال ۲۰۱۵ به افسردگی مبتلا بودند که بیش از چهار درصد جمعیت جهان را شامل می‌شود. طبق این برآورد، شمار مبتلایان به افسردگی در حال افزایش است و بین سال‌های 2005 تا 2015 این افزایش، 18 درصد بوده است. آماری هم به‌تازگی منتشر شد مبنی بر اینکه میزان شیوع اختلالات روانپزشکی در تهران 30.2 درصد و درکشور 23.4 درصد از کل جمعیت بالغ و در مجموع 27.6 درصد از بانوان و 19.4 درصد از مردان را شامل می‌شود. حال این پرسش مطرح می‌شود که جامعه مدرن واجد چه ویژگی‌هایی است که در آن سلامت روان به خطر افتاده است؟
جزئیاتازدواج به‌عنوان يك پديده فرخنده، نقطه عطف بلوغ است ولی متأسفانه هنوز بسياری از افراد در جامعه ما بلوغ جسمی را تنها ملاك ازدواج قلمداد مي‌كنند و توجهی به بلوغ فكری و اجتماعی ندارند؛ يعنی اصولا برايشان مهم نيست كه فرد، توانايی ازدواج دارد يا نه.
جزئیاتامروزه رسانه ها و شبکه های اجتماعی ابزاری در دست قدرت های جهانی هستند که می کوشند مردم را تحت تأثیر گفتمان خویش قرار داده و خرده فرهنگ ها و ارزش ها را در خود محو کنند. در چنین شرایطی ما موظفیم که با برنامه ریزی و استفاده بهینه از سه عامل جامعه، فرهنگ و اخلاق، تنوع فرهنگی موجود را حفظ نموده و مانع از به وجود آمدن یک جهان «هارمونیک» و یکدست با ارزش ها، باورها و اندیشه های یکسان شویم.
جزئیاتغالب ملت ها رسیدن به موفقیت و پیشرفت را در گرو کسب علم و ثروت می بینند و می کوشند تا با تلاش گروهی و تبعیت از برنامه های اصلاحی دولتمردان خود به اهداف و چشم انداز مورد نظر خویش دست یابند؛ حال آنکه به فرموده آیت الله سید محمد شیرازی یکی از مهم ترین ارکان موفقیت و پیشرفت تواضع و فروتنی است؛ رکنی که نه تنها اثرات مثبت فردی به همراه دارد بلکه سبب رشد و تکامل جامعه و همبستگی اجتماعی می شود.
جزئیاتمشاهده اخبار و حوادث ناپسند و ناگواری که در طول سال گذشته در سر فصل سایت های خبری و جراید و روزنامه ها قرار گرفته گویای این مطلب است که متأسفانه تعصب و دشمنی در جهان حاضر رو به فزونی است.
جزئیاتویدئوی پخش شده «خشونت پلیس با یک شھروند» دردناک بود؛ چنانچه افکار عمومی را حساس و دامنه ھیجانات پیرامون آن را گسترده کرد. رویارو شدن با این اتفاق نیازمند ملاحظاتی است. نکته نخست آن که ما باید از جامعه دفاع کنیم؛ طبیعتا یک دفاع دوسویه! به این معنی که ھم از حیثیت و کرامت شھروند و ھم از اقتدار و اعتبار پلیس محافظت کنیم، زیرا اگر ھر کدام از این ارزش ھا برای ھرکدام از این دو نقش (شھروند و پلیس) بشکند، نظم و انسجام ساختاری جامعه از بین می رود.
جزئیاتجهانی شدن و پیشرفت تکنولوژی موجب شده است تا امکان استفاده از فناوری های ارتباطی با هزینه‌ای ناچیز در اختیار همگان قرار گیرد. این شرایط با وجود فواید بسیار حاوی خطرات گسترده ای است مثلا برای تروریست‌ها فرصتی فراهم می‌کند تا در اجرای عملیات تروریستی خود با بهره گیری از اینترنت و سایر امکانات روز دنیا، نسبت به گذشته توفیق بیشتری حاصل کنند.
جزئیاتبسياري از ما برنامه‌های ويژه‌ای را برای زندگی خود در نظر داريم. برنامه‌هايی که با اهداف کوتاه و بلند مدتمان همخوانی دارد. در واقع ما هنگام مواجهه با حقايق زندگی، براي پيشرفت خود تصميماتی را اتخاذ می کنيم که با اين حقايق تطبيق دارد.
جزئیاتشرایط نابسامان حاکم بر جهان، تغییر ارزش ها و کم رنگ شدن خصوصیات ارزنده اخلاقی همچون بخشندگی و گذشت، ما را با این پرسش روبرو ساخته است که آیا آنانکه رفع تمام مشکلات را در پیوستن به جهان مدرن می دانند غرق رؤیایی غیر واقعی شده اند؟
جزئیاتدکتر سریع القلم در یادداشتی با عنوان چرا همدیگر را قبول نداریم؟ به ذکر چهار علت می پردازد:
جزئیاتچند سال پیش در نزدیکی محل زندگی‌ام در جنوب لندن با خیریه‌ای محلی و کوچک با قدمتی بیشتر از ٢٠ سال آشنا شدم که هدفش کاهش تنهایی و انزوای سالمندان و کمک به افراد دچار بیماری‌های زوال عقل (مانند آلزایمر و...) در آن منطقه بود. خیلی زود عضو این خیریه شدم. کار زیادی هم لازم نبود انجام دهیم: مثلا هفته‌ای يكي، دو ساعت وقت بگذاریم، به خانه یکی از سالمندان محل برویم و گپی بزنیم، خاطراتشان را بشنویم، در کار خانه کمکشان کنیم، احیانا همراهشان بیرون برویم و خرید کنیم یا از اینترنت چیزی را که می‌خواهند سفارش دهیم و... . تجربه سازنده و لذت‌بخشی بود.
جزئیاتفنلاند به مدت دو دهه، حائز رتبه نخست جهان در تعلیم و تربیت است. چه رازی در پس این موفقیت نهفته است؟ پاسخ آن، معجزه فنلاندی است؛ یعنی به تأخیر انداختن آموزش های رسمی و توجه ویژه به بازی و شادی و تحرک بدنی در مهد و مدرسه. در فنلاند و در سطح پیش دبستان یعنی قبل از 7 سالگی، هیچگونه آموزش رسمی (خواندن و نوشتن و حساب کردن) وجود ندارد و تاکید بر بازی های خلاق، فعالیت های بدنی و ارتباطات اجتماعی است. به گونه ای که روزانه حداقل 90 دقیقه صرف بازی و فعالیت های بدنی در حیاط مهد و کودکستان می شود.
جزئیاتمحسن گودرزی، پژوهشگر اجتماعی به‌تازگی گزارشی را با عنوان «زوال همبستگی اجتماعی» براساس داده‌ها و شواهد آماری و پیمایشی تهیه کرده است. در این گزارش، فرآیندهایی که رابطه افراد، گروه‌ها و نهادها را سست می‌کند و به انفصال، جدایی و تشدید تضادها می‌انجامند، به منزله فرآیندهای گسیخته‌ساز بررسی شده‌اند.
جزئیاتسالها پیش در جمعی که به همراه دوستم در آن شرکت داشتیم، شخصی از من پرسید که چه شغلی دارم. من در پاسخ گفتم که «روی یک سری برنامه ویدیویی آنلاین کار می‌کنم». کار من کار سختی بود که مستلزم برنامه‌ریزی فراوان، تحقیق و مصاحبه با افراد مختلف بود و این شغلی بود که من از آن درآمد کسب می‌کردم. در این بین دوستم زمزمه کرد: «ویدیو بلاگر است دیگر!» و خندید. نمی‌دانم چرا ولی احساس می‌کردم تحقیر شده‌ام.
جزئیاتمغازه دار محل، هر روز، صبح زود ماشین سمندش را در پیاده رو پارک می کند و مردم را مجبور می نماید از گوشه خیابان رد شوند. سوپرمارکتی، نصف بیشتر اجناس مغازه اش را بیرون چیده و راه رفت و آمد را مسدود کرده است. کارمند اداره، وسط ساعت کاری یا صبحانه میل می کند، یا به ناهار و نماز می رود و یا هم زمان با مراجعه ارباب رجوع کانالهای تلگرام و اینستاگرامش را چک می کند.
جزئیاتحیوانات در برخی امور شباهت بسیاری به انسان دارند مثلا می توانند از یکدیگر تقلید کنند و منظور هم را بفهمند ولی چرا علی رغم این شباهت از انسان عقب ترند؟ تحقیقات روانشناسان نشان می دهد که گرچه شامپانزه ها تا حدودی از مهارت‌های شناختی و ادراکی برخورداند اما در زمینه درک و فهم اجتماعی قابل مقایسه با انسان نیستند. درک شناختی تنها به هوش نیاز ندارد بلکه نیازمند فرهنگی است که در آن افراد از طریق انتقال داده ها و اطلاعات گام به گام پیشرفت کنند و تنها مغز بشر می تواند از عهده آن بر‌آید.
جزئیاتمسئله آموزش عمومی رایگان برای همه افراد فارغ از قومیت، زبان، مذهب، جنسیت و...، یکی از بنیادی‌ترین ارکان تحقق عدالت آموزشی در جامعه است. از سوی دیگر، تحقق عدالت آموزشی مقدمه‌ای بر تحقق عدالت اجتماعی است. در راستای بحث عدالت آموزشی گفتگوی دکتر مهران صولتی، دکترای جامعه‌شناسی سیاسی و پژوهشگر سیاسی و اجتماعی را با روزنامه آسمان در ادامه می خوانید:
جزئیاتبه نظر می‌آید که روزنامه‌های کاغذی در آینده‌ای نزدیک در سرتاسر جهان منقرض شوند تعداد تیراژ مطبوعات دچار رکود شده و درآمد آنها از تبلیغات کاهش یافته است؛ به‌خصوص اینکه اقبال عمومی به سوی اینترنت فزونی یافته و از طریق شبکه های اجتماعی از به روز ترین اخبار مطلع می شوند. اما در هند وضعیت به شکل دیگری است و مطبوعات بهترین دوران خود را تجربه می کنند.
جزئیاتسایه سیاه خودکشی بر زندگی نوجوانان موضوعی نیست که بتوان به راحتی از کنار آن گذشت و مانند بسیاری دیگر از مشکلات و مصائب اجتماعی این چند سال به دست فراموشی سپرد. لایه های عمیق و نگران کننده ای که باعث مرگ اندیشی و خودکشی نوجوانان می شود موضوعی است که دکتر سعید معدنی در گفت و گو با شفقنا به بررسی آن می پردازد:
جزئیاتبردباري در هنگام عصبانيت از لذت‌بخش‌ترين لحظاتي است كه امامان معصوم(ع) از آن به عنوان روشني چشم نام مي‌برند. اگر مروري به صفحات حوادث در رسانه‌ها داشته‌باشيم اكثر حوادث ناگوار ريشه در عدم توانايي مجرمين در كنترل خشم و غضب خود دارد
جزئیاتخانواده به عنوان یک نهاد کوچک اجتماعی نقش پررنگی در ایجاد یک جامعه شکوفا و سالم ایفا می کند چنانکه اگر روابط افراد خانواده مبتنی بر بی اخلاقی بوده و ناهنجاری‌ها و آشفتگی‌های بسیار در آن دیده شود بدون شک جامعه نیز از رشد و پیشرفت به دور خواهد ماند. با توجه به این مطلب است که آیت الله سید محمد شیرازی همواره بر سلامت روابط زوجین به عنوان هسته اولیه شکل گیری جامعه تأکید دارند و برای تحقق این امر راهکارهایی ارائه می دهند.
جزئیاتحادثه در پی حادثه. یک روز آوارشدن ساختمان‌ها و آتش‌سوزی، روز دیگر زلزله و سقوط هواپیماها؛ آدم‌ها در حوادث مختلف قربانی می‌شوند و خسارت مالی بسیاری به‌بار می‌آید. اخبار را مردم مدام مرور می‌کنند تا حادثه‌ای فراموش می‌شود، اتفاق دیگری رخ می‌دهد.
جزئیاتیکی از شروط حرکت به سمت پیشرفت، گفت‌وگو و تبادل فرهنگی با دیگر جوامع و ملت‌هاست. اما این مهم محقق نمی‌شود مگر آنکه انسان‌ها دگم اندیشی را کنار گذاشته و با دیدی باز به جهان پیرامون بنگرند؛ همچنین بکوشند که در این ارتباط، تنها تأثیرپذیر نباشند؛ بلکه علاوه بر دریافت تجارب و دانش دیگران، بر آنان تأثیر گذاشته و آنها را با اندیشه و ارزش‌های خود آشنا سازند.
جزئیات