فرهنگ و جامعه

آزاد اندیشی و نابودی استبداد

۱۳۹۶ دی ۲۴

آزادی اندیشه و تکثر گرایی دو ویژگی جوامع پیشرفته و متمدن است. با پذیرش و گسترش این دو خصیصه، مردم دیگر نیازی به تظاهر و دورویی نمی بینند و به راحتی با دیگر افراد و گروه‌ها ارتباط برقرار می کنند؛ حکمفرمایی اعتدال و مشارکت مردم در تصمیم گیری ها نیز از نتایج وجود این دو ویژگی در کشورهای غربی است. این درحالی است که کشورهای عربی-اسلامی با توسل به تعصبات کورکورانه و دگم اندیشی از قافله تمدن عقب مانده و خود را اسیر دست استبداد نموده اند.

جزئیات

امام زین العابدین(ع) پیشوای حقوقدانان

۱۳۹۶ دی ۱۳

یکی از بارزترین وجوه تمایز انسان با دیگر جانداران آن است که انسان موجودی اجتماعی است و در پی ارتباط با سایر همنوعان خود می باشد؛ اما لازمه زندگی اجتماعی آن است که رابطه آدمیان در چارچوب مشخصی درآمده و قانونمند گردد، وگرنه هرج و مرج و ظلم و بی نظمی همه جا را فرا خواهد گرفت. بدین منظور مکتب اهل‌بیت ـ علیهم السلام ـ کامل‌ترین قوانین نظری و عملی را در اختیار بشر قرار داده است، قوانینی که با پیاده نمودن آن می توان پیشرفت و سعادت دنیا و آخرت را برای بشر تضمین نمود.

جزئیات

کلید کاهش تنش ها، مبارزه با تبعیض و نابرابری است

۱۳۹۶ دی ۱۲

یکی از موضوعاتی که این روزها در جامعه ایران بسیار رواج یافته و به یکی از دغدغه های اساسی مردم بدل شده، مساله توزیع درآمد و همچنین سهم مردم عادی از توزیع منزلت‌های اجتماعی و سیاسی است، توجیه قرار گرفتن عده‌ای در بالای نردبان ثروت و منزلت اجتماعی چیست؟ آیا وجود شایستگی و تلاش برخی افراد و وجود شرایط و فرصت های برابر است که همه می‌توانسته‌اند از آنها استفاده کنند یا اینکه چون امتیازها و فرصت در اختیار گروه خاصی می‌باشد، عده‌ای بر پله‌های بالا نشسته و اکثر مردم با دیوارها و موانع پیدا و پنهان از این فرصتها بازمانده‌اند؟

جزئیات

آیت‌الله العظمی شیرازی پیشگام اصلاحات و نوآوری

۱۳۹۶ دی ۰۹

نسل امروز نسلی است که در دوراهی گرایش به سمت غرب از یک طرف و پیروی اصول و ارزش های تاریخی خویش از طرف دیگر راه اول را برگزیده و به کلی از تمامی سنت ها و باورهای خویش دل می کند. در چنین اوضاع و احوالی بهترین راه میانه روی و در پیش گرفتن حرکت اصلاح گرایانه است؛ حرکتی که ضمن آن بتوان همزمان با حفظ دستاوردها و بهره مندی از تجارب مثبت گذشته، تغییرات و اصلاحاتی در جهت به روز شدن جامعه انجام داد.

جزئیات

تغییر نگرش انسان به زندگی، راه رهایی از آفات فخرفروشی است

۱۳۹۶ دی ۰۹

فخر يک حالت روحی و ذهنی است که باعث مي‌شود فرد در حضور ديگری يا ديگران چنين وانمود کند که به خاطر داشتن مزيتی يا متاعی که ديگران فاقد آن هستند، نسبت به آنها برتر و بهتر است

جزئیات

ایرانیان عصبانی نیستند، جامعه عصبی است!

۱۳۹۶ دی ۰۶

گزارش مؤسسه گالوپ مبنی بر اینکه «ایران در کنار مردم عراق و سودان جنوبی از عصبانی‌ترین مردم جهان هستند» بازتاب گسترده‌ای در جامعه داشت. دکتر نعمت الله فاضلی, انسان شناس, معتقد است مردم ایران عصبانی نیستند بلکه «جامعه عصبی» است و تعریف جالبی از «جامعه عصبی» و دلایل آن بدست می دهد.

جزئیات

عوامل پیدایش مُدگرایی

۱۳۹۶ دی ۰۵

تا جایی که علوم مختلف نشان داده‌اند، «قابلیت اندیشیدن به خویشتن» و «میل به تغییر دادن ویژگی‌های خویشتن» خصلت‌هایی منحصر به نوع بشر هستند. اما واقعیت این است که نمی‌توان از مدهای فراگیر، متنوع و دائماً متغیر پوشش و پیرایش در دوره‌های پیشامدرن نشانی یافت؛ مثلاً در قرون گذشته، در یک جامعه‌ روستایی، این «سنت» و «عرف» بود که دست‌کم تا حد زیادی شیوه‌ پوشش و پیرایش افراد را تعیین می‌کرد.

جزئیات

چرا ایرانیان به یکدیگر بی اعتمادند؟

۱۳۹۶ آذر ۲۱

اعتماد اجتماعی امری است كه بنياد هر گونه جامعه سالمی را تحقق می بخشد و بر تداوم و حفظ آن مهر تاييد می زند. اما به نظر می رسد كه در شرايط كنونی، اعتماد اجتماعی در جامعه ما وضعیت خوب و مناسبی ندارد.

جزئیات

فرهنگیان و مبتکران، بازنشسته نمی‌شوند

۱۳۹۶ آذر ۱۸

بازنشستگی قانونی است که برای تأمین نیاز میانسالان و فراهم نمودن یک زندگی آبرومند برای آنان وضع شده است؛ اما در جوامع پیشرفته، فرهنگیان، اندیشمندان و دانشگاهیان مشمول این قانون قرار نمی گیرند؛ چرا که معتقدند برای تولید دستاوردهای فکری سن بخصوصی ملاک نیست. بنابراین ما در این مقاله به دنبال آن هستیم که ببینیم آیا قانون بازنشستگی، صاحبان علم و فرهنگ را نیز در بر می گیرد؟

جزئیات

فروپاشی تمدنها

۱۳۹۶ آذر ۱۲

جنگ و خشکسالی هر روز بیشتر رخ مینماید، تمدنهای قدیمی را ساقط کرد و بافت منسجم جوامع امروزی را از هم گسست. به کدامین سو می‌رویم؟ آیا این بلا دامان کشورهای غربی را نمی‌گیرد؟

جزئیات

فرهنگ تنبلی

۱۳۹۶ آذر ۱۰

يکی از ارکان اساسی در زندگی اجتماعی، کار و کوشش انسان ها می باشد. کار وتلاش، يک جامعه را به مرزهای توسعه و ترقی نزديک ساخته و باعث آبادانی و رشد آن سرزمين می شود.

جزئیات

چرا هیچ کس مسئولیت نمی پذیرد؟

۱۳۹۶ آذر ۰۸

اتفاقات منفی بیشماری در کشور ما رخ می دهند، اما هیچ مدیر یا مسئولی ریشه این مسائل را به کوتاهی در عملکرد خود نسبت نمی دهد و خود را مسئول وقوع ماجرا نمی داند؟ ما همواره این پرسش را در مقابل خود می بینیم که چرا در کشورهای پیشرفته دمکراتیک بعد از وقوع اتفاقات منفی و بوجود آمدن بحران های انسانی و اجتماعی حاصل از آن، افراد مسئول با پذیرش نقش خود در وقوع ماجرا استعفا می دهند و حتی دادگاهی می شوند، اما در کشور ما دیدن این صحنه تبدیل به آرزو و آرمان شده است؟

جزئیات

پیکاری دراماتیک بین انسان و محیط زیست

۱۳۹۶ آذر ۰۷

ما هنگامی که از محیط پیرامون انسان سخن می گوییم بیشتر طبیعت و محیط زیست را مدنظر داریم؛ حال آنکه آیت الله سید محمد شیرازی فرهنگ، اقتصاد، سیاست و محیط اجتماعی را نیز داخل در دایره محیط زیست نموده و از آثار عمیق و گسترده این امور در زندگی و شکل دهی به شخصیت انسان سخن می گوید.

جزئیات

فرهنگ مرگ

۱۳۹۶ آذر ۰۲

محمد صنعتی روانکاوی است که سال‌ها درباره «فرهنگ مرگ در ایران» سخن گفته است. این صاحب‌نظر حوزه روانشناسی، ایده خود را در قالب مقاله‌های علمی و گفت‌وگوهای مطبوعاتی دنبال می‌کرده است. روزنامه «اعتماد» با این مقدمه، گفت‌وگوی خود را با او از فرهنگ مرگ آغاز کرده و از او درباره علت نبود فرهنگ زندگی در ایران و همین طور گرایش به خودکشی در ایران پرسیده است. بخش هایی از این گفت‌وگو را در ادامه می‌خوانید:

جزئیات

سه عامل مؤثر در ثروتمندی و فقر

۱۳۹۶ آبان ۳۰

فقر یکی از مشکلات پیچیده جوامع بشری است که دارای ابعاد مختلف در سیاست، اقتصاد، جامعه‌شناسی و غیره می‌باشد. حاکم شدن توانگری و بی نیازی در جامعه مستلزم این است که مشکل فقر معالجه گردد و محرومیت از بین برود. سه عامل اساسی است که به ایجاد ثروتمندی یا فقر می انجامد و ما برای آنکه ریشه های فقر را بخشکانیم ناچار از شناخت دقیق این عوامل هستیم.

جزئیات

حاکمیت چگونه می تواند اعتماد از دست رفته مردم را بازیابد؟

۱۳۹۶ آبان ۲۹

نقش و اهمیت حکومت در جوامع گوناگون بر کسی پوشیده نیست. در جوامع جدید، حکومت در عرصه های گوناگون زندگی مردم وارد می شود و نقش های متفاوتی بر عهده می گیرد. با توجه به رابطه تنگاتنگی که میان حکومت و مردم به وجود آمده است، وجود اعتماد میان این دو بخش از جامعه، به ویژه اعتماد مردم به حکومت از امور بسیار مهمی است که باید مورد توجه قرار گیرد، به طوری که بین میزان اعتماد مردم و مسأله مقبولیت حکومت، بخصوص در جوامعی که دموکراسی بر آن ها حاکم است، رابطه مستقیم و آشکاری وجود دارد.

جزئیات

حوزه های مسئولیت پذیری انسان

۱۳۹۶ آبان ۲۲

اگر در شیوه های معمول آموزش تلاش ما بر آن است که به افراد خواندن و نوشتن و حساب و ریاضی و فیزیک و.....بیاموزیم در رویکرد جامعه شناسی و انسان شناسی چنین گفته می شود که بیش از تاکید بر این مولفه ها باید به انسان ها امکان خلق روابط انسانی و مسئولیت پذیری را آموخت.

جزئیات

نقش میانه‌روی در ثبات و امنیت اجتماعی

۱۳۹۶ آبان ۲۱

امروزه امنیت از مفهوم کلیشه‌ای خود که حمایت انسان در مقابل تهدیدات جانی است خارج شده و مفاهیم جدیدتری به خود گرفته است؛ برای مثال امنیت اجتماعی یا ملی عناوینی است که در گذشته مطرح نبود اما اکنون در صدر اولویت های بشر قرار گرفته است. هدف از نگارش این مقاله بیان اهمیت و آثار و نتایج اعتدال است، اینکه میانه روی و بی طرفی چگونه می‌تواند به تقویت امنیت اجتماعی کمک کند؟ و چگونه می توان با همبستگی عمومی امنیت ملی را محقق ساخت؟

جزئیات

سعادت و خوشبختی در گرو هدفگذاری صحیح در زندگی است

۱۳۹۶ آبان ۱۸

گاهی اوقات چنان سرگردان و حیرانیم که احساس میکنیم زمین و زمان به هم پیچیده اند و نمی توان قدم از قدم بر داشت. روزها شب میشوند و شب ها روز و عمر گران مایه هم میگذرد و هیچ تحوّلی در زندگی ما به وجود نمی آید. با خود می اندیشیم امروز که گذشت و فردا چنین و چنان میکنم؛ اما آن فرصت طلایی هرگز نمیرسد و ما غافل از آنیم که امروز همان فردایی است که دیروز در انتظارش بودیم .

جزئیات

قرارِ ماندن

۱۳۹۶ آبان ۱۷

«زیارت» یکی از مهم‌ترین عناصر هویت شیعیان است. شاید هیچ گروه دینی‌ به اندازه‌ شیعیان به زیارت به مثابه یک «کنش جمعی دینی» تأکید نداشته باشد. سنت دینی تشیع سرشار از آموزه‌هایی است که زیارت را توصیه کرده است و برای آن آدابی برشمرده‌اند. در این میان، زیارت امامان معصوم شیعه(ع) و بویژه زیارت حضرت امام حسین(ع) همواره از اهمیت چشمگیرتری برخوردار بوده است.

جزئیات

چرا ششمین شهر پرتنش دنیا شدیم؟

۱۳۹۶ آبان ۱۴

بتازگی گزارشی از سوی مؤسسه زیپ‌جتZipjet بریتانیا در سال 2017 منتشر شده است که در آن میزان تنش در زندگی روزمره در ۱۵۰ شهر بزرگ جهان را اندازه‌گیری کرده است. بر مبنای این ارزیابی، در میان10 شهر پراسترس دنیا 5 شهر از آنها (تهران، کابل، بغداد، دهلی نو و کراچی) به حوزه‌ «تمدن ایرانی» تعلق دارد و پایتخت کشور ایران کنونی ششمین شهر پراسترس دنیا محسوب می‌شود.

جزئیات

عقل متفکر و ایثار فکری

۱۳۹۶ آبان ۱۴

تمدن و توسعه جهان کنونی ما مدیون تلاش دانشمندان و بزرگانی است که از یک طرف بدون هیچ چشمداشتی سالهای عمر خود را وقف تفکر، نوآوری و عملی ساختن ایده های خود کردند تنها به این هدف که امکان یک زندگی بهتر و پیشرفته تر را برای بشر فراهم سازند و از طرف دیگر یک تنه با افراطی گری و جمود فکری به مقابله برخاستند؛ از این رو بیراه نیست اگر آنان را ایثارگران فکری جامعه بنامیم.

جزئیات

پاکدامنی مهمترین ویژگی هدایتگران

۱۳۹۶ آبان ۱۰

گروهی از مردم در هر ملتی وظیفه هدایت جامعه را برعهده می گیرند. ایشان خود باید دارای صفاتی باشند تا بتوانند جامعه را به سوی سعادت و پیشرفت رهنمون سازند.

جزئیات

آینده و آسیبهای پیش رو

۱۳۹۶ آبان ۰۸

آینده هیچگاه به طور دقیق قابل پیش بینی نیست و نمی توان از کیفیت سیر وقایع در سال های آتی کاملا مطمئن بود. اما این به معنای غفلت و وانهادن امور نیست، بلکه بر همه مردم به ویژه رهبران و اندیشمندان جامعه است که با بررسی، تفکر و برنامه ریزی، آمادگی خود را نسبت به وقوع حوادث و آسیب های پیش رو افزایش داده و با آثار و تبعات زیانبار آن مقابله کنند.

جزئیات